نتیجه

یک بار دیگر پرسش های اساسی بسیاری در مورد ماهیت جهان مطرح شده است: ماهیت فضا، زمان، انرژی و ماده چیست؟ فیزیکدانان اکنون بخوبی توقف زمان و گذر متفاوت زمان در دستگاههای مختلف (دنیاههای مختلف) را محاسبه و اثبات میکنند. نظریات فیزیک در سیر تکاملی خود به تدریج  وحدت نیروها و وجود یک ذره بنیادی در عالم را مطرح کرده اند. اکنون از فیزیکدانها شنیده می شود که در حقیقت یک ذره بنیادی واحدی در طبیعت وجود دارد که سایر ذراتی را که به عنوان ذرات بنیادی شناخته می شوند، پدید می آورد. به عبارت دیگر نیرو، انرژی و جرم همگی از یک ذره ی بنیادی واحد تشیل شده اند .و می توان نتیجه گرفت که نیرو، انرژی و جرم سه جلوه (ظاهر) متفاوت از یک ذره واحد و بنیادی هستد. از این ذره بنیادی علاوه بر ماده شناخته شده مواد غیر شناخته شده نیز امکان وجود دارند که می توانند عناصر سایر عوالم را تشکیل دهند که در زبان رایج ماوراالطبیعه خوانده میشود!

 به عقیده بنده مرز طبیعت و ماورای آن بسیار کمرنگ شده است و درهای ورود به عوالمی که از قوانین فیزیک کلاسیک ما طبعیت نمی کنند، گشوده شده است. سفر در زمان و قدم گذاشتن در عوالم تشکیل شده از غیر ماده شناخته شده با قوانین فضا_زمان متفاوت اکنون تخیل است اما به خوبی توسط یافته های فیزیک قابل پیش بینی است. یکی از نتایج متعدد مشاهدات کیهان شناسی اخیر این بوده است که جهان های موازی دیگر مفهومی خیالپردازانه و انتزاعی صرف نیست. مفاهیم نام برده شده تا ابد در قلمرو متا فیزیک باقی نخواهد ماند. باید توجه داشت که مرز میان فیزیک و متا فیزیک را این مسأله که یک نظریه از لحاظ تجربه قابل آزمون است، یا خیر تعیین می کند نه این موضوع که فلان نظریه شامل اندیشه های غریب و ماهیت های غیر قابل مشاهده است.  مرز های فیزیک به تدریج با گذر زمان فراتر رفته و اکنون مفاهیمی بسیار انتزاعی تر نظیر میدان الکترو مغناطیسی نامرئی ، کند شدن گذر زمان در شرعتهای بالا ، برهم نهی کوانتومی ، فضای خمیده و سیاهچاله را در بر گرفته است. طی چند سال گذشته مفهوم جهان چند گانه نیز به این فهرست اضافه شده است.  پایه این اندیشه ها بر نظریاتی است که امتحان خو را به خوبی پس داده اند. نظریاتی همچون نسبیت و نظریه مکانیک کوانتومی ، افزون بر آن به دو قاعده اساسی علوم تجربی نیز وفادار است.

سخن آنست که یافته های جدید فیزیک ورودیهایی است به ماورای طبیعت شناخته شده و از آنجاکه یکی از موضوعاتی که فلسفه علم با آن سر و کار دارد، "نتایج کاوشهای علمی برای مسائل فلسفه" است، در این زمینه رشد و پیشرفت شگفتی در انتظار است.

منابع

فلسفه علم نوشته رادولف کارناپ

تکامل علم فیزیک نوشته آلبرت اینیشتین و اینفلد

دانشنامه رشد